๔๔. จะสร้างตัวร้ายหรือตัวอิจฉาให้คนอ่านเกลียดได้อย่างไร ?
ในทุกเรื่องต้องมีคนเลว เพราะถ้าไม่มีคนเลว บทบาทของพระเอก/นางเอกก็จะไม่โดดเด่น เรียกได้ว่าเขาเป็นบันไดให้พระเอกนางเอกโด่งดังได้ทีเดียว
การจะสร้างตัวร้ายหรือตัวอิจฉาให้คนอ่านเกลียด จะว่าไปแล้วมันก็ไม่น่าจะยาก เพราะคนเรามีแนวโน้มที่จะเกลียดคนร้ายอยู่แล้วเป็นธรรมดา แต่สร้างเขาขึ้นมาอย่างไรดีละ คนอ่านจึงจะมีเหตุผลอื่นในการเกลียด นอกจากเพราะเขาทำให้เพระเอก / นางเอก ต้องพรากจากกัน ทำอย่างไรเขาจึงจะร้ายได้อย่างสมจริง
ก่อนอื่นเรารวบรวมคุณสมบัติที่เราคิดว่ามันชั่วร้ายกันเสียก่อนว่ามีอะไรบ้าง
• เย่อหยิ่ง จองหอง โอหัง
• ละโมบ โลภ เห็นแก่ตัว
• ความอิจฉา ริษยา
• โกรธ พยาบาท อาฆาตแค้น
• หื่นกระหายทางกาม กักขฬะ
• ตะกละ ดื่มจัด ไร้สติ
• ขี้เกียจ สกปรก
• ฯลฯ
คุณจะเอาอย่างนี้ใส่ลงไปให้ ตัวร้ายของคุณเลยไหม ? มันเพียงพอที่จะให้คนเกลียดแล้วหรือยัง ? ขอตอบว่ายังไม่เพียงพอหรอก ถ้าคุณทำให้คนชั่วแสดงออกมาอย่างผิวเผิน พยายามจะแสดงออกถึงความชั่วร้ายเท่าที่จะทำได้ คุณก็จะได้ตัวร้ายที่เป็นเพียงลิ่วล้อเท่านั้น ( คิดถึงพระเอกของคุณต้องสู้กับลิ่วล้อซิ แ-วะ .. ) คุณต้องทำมากกว่านี้เพื่อที่จะให้ตัวร้ายของคุณน่าเชื่อถือ มีเหตุผล น่าไว้วางใจ ( แต่ไม่น่าชอบพอรักใคร่ ) คุณต้องทำให้คนอ่านเข้าใจว่าทำไมเขาถึงทำในสิ่งที่ตรงข้ามกับพระเอก ซึ่งก็หมายถึงคุณต้องทำให้ตัวร้ายของคุณมีหลายมิติ มีความซับซ้อน เก่งกาจ พอ ๆ กับพระเอกด้วยเหตุผล
๑. หากตัวร้ายของคุณ เหยาะแหยะ ไม่เก่ง ไม่ได้เรื่อง สิ่งที่เขาคุกคามพระเอกอยู่ก็ไม่จริงจัง ทำให้การตอบโต้เพื่อแสดงไหวพริบของพระเอกอ่อนด้อยลงไปด้วย เมื่อพระเอกไม่ได้ทำงานใหญ่ ก็ยากยิ่งที่จะโดดเด่น
๒. หากตัวร้ายไม่มีแรงจูงใจในการทำเพียงพอ ก็จะไม่ทำให้คนอ่านเชื่อถือ เรื่องราวก็ขาดความเข้มข้น พล็อตเรื่องก็จะอ่อน ตามไปด้วย โดยเฉพาะแรงจูงใจที่มีแค่ความโลภ และความตะกละเท่านั้น
มาสร้างตัวร้าย ที่ดูดี ( ได้ไง ) และมีเหตุผลกันดีกว่า
๑. ก่อนอื่นคุณควรจะแยกระดับของตัวร้ายออกจากกัน ตามสถานะทางสังคม การศึกษา การเลี้ยงดู หรือสภาพแวดล้อม เช่น
• ร้ายแบบชาวบ้าน ๆ เช่นเมาเหล้า อาละวาด ด่าทอ ตบตีลูกเมีย
• ร้ายแบบเกรกมะเหรก อันธพาล ประเภทตีหัวหมา ด่าแม่เจ๊ก
• ร้ายลึก แบบมีเล่ห์เหลี่ยม เขาอาจจะมาในคราบชายหนุ่มรูปหล่อ พูดเพราะ เอาใจเก่ง ใจเย็น ลึกลับ ไม่มีใครจับไต๋เขาได้ง่าย ๆ ( นอกจากใครบางคน )
• ร้ายแบบเป็นโรคจิต หรือเป็นฆาตกร มาในรูปแบบที่เห็นได้ชัด หรือในคราบคนปกติแถมน่านับถือด้วย เช่นหมอ ตำรวจ ฯลฯ
• ร้ายเพราะเป็นฝ่ายถูกกระทำ เป็นความเก็บกดที่สะสมมาตั้งแต่เด็ก เขามองไม่เห็นความผิดหรือความชั่วของตัวเองหรอก ( ธรรมดาคนเราก็ไม่ค่อย จะมองว่าตัวเองเลวอยู่แล้ว ) เขารู้แต่ว่ามันเหมาะสมและมีเหตุผลที่จะทำแล้ว
๒. ตัวร้ายต้องมีเหตุผลในการกระทำ มีแรงจูงใจ มีเป้าหมาย
๓. คุณสมบัติ ของคนดี ก็อยู่ในคนชั่วได้ เช่นความซื่อสัตย์ กตัญญู ความรัก ฯลฯ แต่มันออกจะอยู่ข้างผิดที่ผิดคนเท่านั้น
๔. ความชั่วร้ายของตัวละคร อาจจะเริ่มตั้งแต่อดีต หรือ เพิ่งเกิดในปัจจุบัน และอาจจะเพราะการเปลี่ยนแปลงไปในอนาคตก็ได้
๕. การแสดงอารมณ์ ความรู้สึกที่ถูกบีบคั้นจากการจะเลือกระหว่างทำในทางที่ถูก และผิด ของคนเลว จะสร้างความตรึงเครียด และน่าดึงดูดใจให้กับเรื่องได้
๖. ไม่ว่าเขาจะร้ายด้วยเหตุผลใด ๆ ในตอนจบเขาต้องถูกได้รับกรรมในสิ่งที่เขาทำลงไป
ในการสร้างตัวร้ายขึ้นมานี้ พยายามอย่าให้เขามารบกวนการเขียนคุณ เพราะเขาควรจะรบกวนตัวละครในหนังสือเท่านั้น หากนักเขียนเอาตัวเข้าไปพัวพันด้วยคำถามว่า คนร้ายอย่างนี้ก็มีด้วยเหรอ จากนั้นก็รื้อเขียนใหม่ สิ่งนี้มันจะทำให้คนร้ายไม่มีประสิทธิภาพ จงอย่ากังวลที่จะเขียนให้เขาร้ายสุด ๆ ตราบใดที่เขายังมีเหตุผลที่จะร้ายอยู่ในเรื่อง
โดยฟีลิปดาจากหนังสือ ๑๐๐ คำถามสร้างนักเขียน : นวนิยายคุณเขียนได้ด้วยตัวเอง
